Η χημειοθεραπεία αποτελεί μια συστημική θεραπεία. Αυτό σημαίνει πως επιδρά σε ολόκληρο το σώμα, μέσω του κυκλοφορικού συστήματος. Στόχος της χημειοθεραπείας και των υπόλοιπων συστημικών θεραπειών είναι η εξόντωση των καρκινικών κυττάρων, που ενδεχομένως έχει εξαπλωθεί και σε άλλα σημεία του σώματος, εκτός από εκείνο όπου εμφανίστηκαν αρχικά.
Η χημειοθεραπεία σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα, γιατί τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σε αυτή δρουν πολύ αποτελεσματικά στα ταχέως διαιρούμενα κύτταρα. Οι παρενέργειες της χημειοθεραπείας οφείλονται στο ότι τα καρκινικά κύτταρα δεν είναι τα μόνα ταχέως διαιρούμενα κύτταρα του σώματος. Και τα κύτταρα του αίματος, του στόματος, της γαστρεντερικής οδού, της μύτης, των νυχιών, του κόλπου και των μαλλιών μας διαιρούνται συνεχώς και ταχύτατα. Έτσι, η χημειοθεραπεία επηρεάζει εξίσου με τα καρκινικά και υγιή κύτταρα. Αφού ολοκληρωθεί η θεραπεία, αυτά τα κύτταρα συνήθως αναρρώνουν. Ωστόσο, η χημειοθεραπεία στις μέρες μας είναι πολύ καλύτερα ανεκτή, από ό,τι παλιότερα, λόγω των σύγχρονων χημειοθεραπευτικών φαρμάκων, των μοντέρνων σχημάτων θεραπείας και των εξελιγμένων υποστηρικτικών σκευασμάτων.
Οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο υποβάλλονται σήμερα σε χημειοθεραπεία σε αρχικό ή σε προχωρημένο στάδιο της νόσου, με σκοπό είτε την ίαση ή την ανακούφιση από τα συμπτώματα της νόσου του καρκίνου. Οι περισσότερες επιτυχίες της χημειοθεραπείας οφείλονται στην χορήγηση πολλών και όχι ενός φάρμακου. Σήμερα υπάρχουν τουλάχιστον 80 είδη διαφορετικών χημειοθεραπευτικών φαρμάκων.
Επικουρική χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία χρησιμοποιείται πιο συχνά μετά από μια χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση του όγκου και του λεμφαδένα φρουρού της μασχάλης, ακόμα κι αν δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί, με σκοπό την ίαση. Αυτό ονομάζεται επικουρική χημειοθεραπεία. Σε μερικούς καρκίνους, ιδιαίτερα του μαστού και του παχέος εντέρου, η επικουρική χημειοθεραπεία έχει δείξει ότι μειώνει δραστικά τις πιθανότητες επανεμφάνισης του καρκίνου στο μέλλον.
Προεγχειρητική χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία μπορεί να γίνει και πριν από μια χειρουργική επέμβαση, για να συρρικνώσει τον καρκίνο και να κάνει την επέμβαση πιο εύκολη, πιο αποτελεσματική και να δώσει τη δυνατότητα διατήρησης του μαστού. Αυτή ονομάζεται προεγχειρητική χημειοθεραπεία.
Παρηγορητική χημειοθεραπεία
Σε περιπτώσεις που ο καρκίνος είναι μεταστατικός, δηλαδή έχει ξεφύγει από τον μαστό και την μασχάλη και έχειπάει σε άλλα όργανα του σώματος π.χ. πνεύμονες, συκώτι, οστά, εγκέφαλος, δεν μπορεί να θεραπευτεί. Η χημειοθεραπεία όμως μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του ασθενούς και να επιμηκύνει την επιβίωση. Αυτή ονομάζεται παρηγορητική χημειοθεραπεία.
Η χημειοθεραπεία ως θεραπευτική προσέγγιση με βάση τη βιολογία του καρκίνου του μαστού.
Παλαιότερα δίναμε μεγάλη σημασία στο μέγεθος του όγκου και την κατάσταση των λεμφαδένων της μασχάλης, δηλαδή κυρίως στη σταδιοποίηση της νόσου με βάση το σύστημα ΤΝΜ (Tumor Nodes Metastases, μέγεθος όγκου, διήθηση μασχαλιαίων λεμφαδένων και παρουσία ή όχι απομακρυσμένων μεταστάσεων), για να αποφασίσουμε αν μια γυναίκα χρειάζεται συμπληρωματική χημειοθεραπεία. Σήμερα αποδίδουμε μεγαλύτερη σημασία στη βιολογική συμπεριφορά του όγκου.
Η βιολογική αυτή συμπεριφορά καθορίζεται κυρίως από τρεις δείκτες:
- τους οιστρογονικούς υποδοχείς του όγκου (ER)
- τους προγεστερινικούς υποδοχείς (PgR) και
- την έκφραση του γονιδίου cerbB2 (HER2).
Οι ανωτέρω δείκτες προσδιορίζονται με την ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδο της ανοσοϊστοχημείας. Ενώ για τον προσδιορισμό των ορμονικών υποδοχέων η μέθοδος αυτή είναι ακριβής, έχει κάποια μειονεκτήματα στον προσδιορισμό της έκφρασης του γονιδίου cerbB2. Έτσι λοιπόν, στην περίπτωση κατά την οποία δεν είναι σαφές το θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα με τη μέθοδο της ανοσοϊστοχημείας, εφαρμόζουμε πιο ακριβείς μεθόδους in situ υβριδισμού (CISH, FISH) που δείχνουν την ενίσχυση του γονιδίου cerbB2.
- τριπλά αρνητικοί όγκοι (ER-, PgR-, HER2-), που έχουν και την χειρότερη πρόγνωση (είναι οι πιο επιθετικοί)
- όγκοι πλούσιοι σε HER2 (ανεξαρτήτως έκφρασης ορμονικών υποδοχέων)
- ορμονοεξαρτώμενοι όγκοι που δεν εκφράζουν HER2 (ER+/PgR+, HER2-).
Οι δύο πρώτες κατηγορίες θεωρούνται πιο επιθετικές και χρειάζονται χημειοθεραπεία.
Η τρίτη κατηγορία είναι πιο περίπλοκη. Χημειοθεραπεία εφαρμόζουμε εάν υπάρχουν διηθημένοι λεμφαδένες μασχάλης, εάν ο βαθμός διαφοροποίησης του όγκου είναι χαμηλός (grade III, αδιαφοροποίητοι πιο επιθετικοί όγκοι), εάν ο δείκτης κυτταρικού πολλαπλασιασμού Κi67 (ή MIB) είναι υψηλός, που σημαίνει ότι τα καρκινικά κύτταρα πολλαπλασιάζονται γρήγορα και συνεπώς ο όγκος είναι επιθετικός. Στην τρίτη αυτή κατηγορία και σε αρχόμενο στάδιο, μπορεί να βοηθήσουν οι μοριακές υπογραφές, η γνωστότερη από τις οποίες είναι η μέθοδος Oncotype DX. Το Oncotype DX με βάση την ανάλυση 21 γονιδίων του όγκου, προσδιορίζει τον κίνδυνο υποτροπής, αλλά και το πιθανό όφελος από τη συμπληρωματική χημειοθεραπεία. Εφαρμόζοντας την μέθοδο αυτή, πολλοί ασθενείς μπορεί να αποφύγουν την περιττή χημειοθεραπεία. Αντίστοιχες μέθοδοι γονιδιακών υπογραφών του όγκου είναι η Endopredict και Mammaprint.
Πολλές φορές υπάρχουν πρόσθετες δυσκολίες στη λήψη της απόφασης για συμπληρωματική χημειοθεραπεία, όπως η μεγάλη ηλικία της ασθενούς, συνοδά προβλήματα υγείας (καρδιοπάθεια κ.α.). Γι’αυτό και η απόφαση εξατομικεύεται.
Όσον αφορά στο είδος της χημειοθεραπείας, στις δύο πρώτες κατηγορίες δίνονται σχήματα που περιέχουν ανθρακυκλίνες και ταξάνες, ενώ στην τρίτη θα μπορούσαν σε πολλές περιπτώσεις να αποφευχθούν οι ταξάνες και να δοθούν σχήματα με ανθρακυκλίνες ή CMF. Σήμερα, με τον αναλυτικό προσδιορισμό των βιολογικών δεικτών του καρκίνου του μαστού στο ιστολογικό υλικό του όγκου διευκολύνεται ο προσδιορισμός του σχήματος της χημειοθεραπείας, καθώς και των άλλων συστηματικών θεραπειών (ανοσοθεραπεία, ορμονοθεραπεία, μοριακή θεραπεία), ώστε να εξατομικεύεται η θεραπεία του κάθε ασθενούς σύμφωνα με το γενετικό και βιολογικό προφίλ του όγκου του. Με αυτό τον τρόπο αυξάνονται τα ποσοστά επιβίωσης, ενώ μειώνονται δραστικά οι παρενέργειες.
Ποια είναι η διάρκειά της και πόσο συχνά γίνεται;
Ανάλογα με το φάρμακο ή τα φάρμακα που χορηγούνται μπορεί να διαρκέσει από κάποια λεπτά μέχρι κάποιες ώρες. Συνήθως πάντως διαρκεί 1-4 ώρες. Αυτό θεωρείται ένας κύκλος χημειοθεραπείας και επαναλαμβάνεται συνήθως ανά 2 ή 3 εβδομάδες. Ο αριθμός των κύκλων που χορηγείται κυμαίνεται συνήθως από 6-8 ανά 21 μέρες, εκτός αν δίδεται σχήμα εβδομαδιαίο (weekly). Σαν μέσος όρος μπορεί να θεωρηθούν οι 6 κύκλοι. Τόσο ο ρυθμός όσο και το μεσοδιάστημα μεταξύ των κύκλων μπορεί να αλλάξει ανάλογα με τη τοξικότητα και την ανταπόκριση που παρουσιάζει ο κάθε ασθενής.
Είναι αποτελεσματική;
Χρησιμοποιούμε πάντα μια χημειοθεραπεία που έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι είναι αποτελεσματική στη πλειοψηφία των ασθενών στους οποίους απευθύνεται. Τα φάρμακα αλλά και οι συνδυασμοί φαρμάκων για κάθε περίπτωση συστήνονται από μεγάλες Επιστημονικές εταιρείες και έχουν εγκριθεί από οργανισμούς αντίστοιχους του Ελληνικού ΕΟΦ. Αν σε κάποιους ασθενείς δεν αποδεχθεί αποτελεσματική, τότε ενδέχεται να αλλάξει το χημικοθεραπευτικό σχήμα. Τα φάρμακα που θα χρησιμοποιηθούν αποφασίζονται με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε ασθενούς και παράγοντες όπως η μετάσταση στους λεμφαδένες, το μέγεθος του όγκου, το στάδιο κ.ά. Ο γιατρός παθολόγος – ογκολόγος είναι αρμόδιος για την επιλογή των καταλληλότερων φαρμάκων.
Πόσα χημειοθεραπευτικά σχήματα υπάρχουν και ποιοι γιατροί είναι αρμόδιοι να τα εφαρμόσουν;
Υπάρχουν πολλά είδη φαρμάκων που συνήθως χρησιμοποιούνται σε συνδυασμούς ανάλογα με την περίσταση. Όσο πιο επιθετικούς δείκτες έχει ο καρκίνος, τόσο βαρύτερο συνδυασμό χημειοθεραπευτικών φαρμάκων, αναπόφευκτα, χρησιμοποιούν οι γιατροί και τόσο περισσότερες πιθανότητες παρενεργειών μπορεί να εμφανίσουν οι ασθενείς. Οι συνδυασμοί των φαρμάκων συνιστούν το θεραπευτικό σχήμα που θα ακολουθήσουν οι γιατροί. Τα χημειοθεραπευτικά σχήματα είναι πολύ συγκεκριμένα. Συνήθως εφαρμόζονται ενδοφλέβια, κάθε 3 εβδομάδες για 5-6 περίπου μήνες. Κάποια απαιτούν να εισάγεται η ασθενής στο νοσοκομείο τη μέρα της χημειοθεραπείας και να παρακολουθείται για την αντιμετώπιση πιθανών παρενεργειών. Πάντα μεσολαβεί ένα διάστημα ηρεμίας 2-3 εβδομάδων από το ένα σχήμα στο επόμενο, όπου οι ασθενείς δεν παίρνουν τίποτα με σκοπό να ανακτήσει δυνάμεις ο οργανισμός τους. Στο διάστημα αυτό οι ασθενείς παρακολουθούνται στενά με εξετάσεις αίματος, γιατί είναι πολύ πιθανό ότι θα χρειασθούν κάποια ιατρική βοήθεια.
Οι γιατροί που επιλέγουν και χορηγούν τα χημειοθεραπευτικά σχήματα φαρμάκων, παρακολουθούν και υποστηρίζουν τις ασθενείς κατά και μετά την αγωγή, ονομάζονται παθολόγοι ογκολόγοι και είναι παθολόγοι ειδικευμένοι στη φαρμακευτική αντιμετώπιση του καρκίνου και των επιπλοκών του. Η αρμονική συνεργασία μεταξύ χειρουργών και ογκολόγων, είναι προϋπόθεση της επιτυχίας της θεραπείας του ασθενή.
Η χημειοθεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση περισσοτέρων από ένα φαρμάκων. Η συνδυαστική χημειοθεραπεία αφορά τη χορήγηση μιας ομάδας φαρμάκων που δρουν ταυτόχρονα, για να σκοτώσουν τα καρκινικά κύταρα. Το μειονέκτημα των αντικαρκινικών φαρμάκων είναι ότι συχνά επηρεάζουν και τα φυσιολογικά κύτταρα εκτός από τα καρκινικά. Τα φυσιολογικά κύτταρα που είναι πιθανότερο να επηρεαστούν, είναι αυτά που διαιρούνται γρήγορα, όπως αυτά που βρίσκονται στο μυελό των οστών, στο βλεννογόνο της γαστρεντερικής οδού, στο αναπαραγωγικό σύστημα και στους θύλακες των τριχών.
Πώς θα αισθάνεται ο ασθενής κατά τη διάρκεια των χημειοθεραπειών;
Οι πιθανές παρενέργειες κάθε χημειοθεραπείας είναι γνωστές και ο γιατρός πρέπει να ενημερώσει τον ασθενή για αυτές. Κάποιοι ασθενείς δεν παρουσιάζουν καμία παρενέργεια και επομένως νιώθουν καλά, κάποιοι άλλοι ασθενείς όμως μπορεί να παρουσιάσουν παρενέργειες περισσότερες από τις αναμενόμενες. Σε γενικές γραμμές, πάντως, πολλοί ασθενείς νιώθουν να επηρεάζεται η καθημερινότητά τους από τη χημειοθεραπεία, αλλά αυτό είναι παροδικό και επανέρχονται στη κανονική τους κατάσταση μόλις αυτή τελειώσει.
Ποιες είναι οι παρενέργειές της;
Η χημειοθεραπεία μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες από όλα τα συστήματα του οργανισμού, συνήθως ήπιας ή μέτριας σοβαρότητας. Πιο συνηθισμένη είναι η μυελοτοξικότητα που εκδηλώνεται σαν αναιμία (πτώση του αιματοκρίτη που προκαλεί αίσθημα αδυναμίας και κόπωσης), λευκοπενία – ουδετεροπενία (πτώση των λευκών αιμοσφαιρίων που προκαλεί ευαισθησία στις λοιμώξεις) και θρομβοπενία (πτώση των αιμοπεταλίων που προκαλεί αιμορραγική προδιάθεση). Άλλη πολύ συνηθισμένη τοξικότητα είναι η τάση για εμετό (ναυτία) και ο εμετός που συνήθως συμβαίνει τις πρώτες μέρες της χημειοθεραπείας. Η νευροτοξικότητα εμφανίζεται σταδιακά μετά από πολλούς κύκλους και κυρίως εκδηλώνεται με μούδιασμα (αιμωδία) στα δάχτυλα και σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να φτάσει σε σημείο να πέφτουν μικρά αντικείμενα από τα χέρια ή να προκαλέσει αστάθεια. Γενικά η χημειοθεραπεία σπάνια μπορεί να επηρεάσει και άλλα όργανα και να παρουσιάσει ωτοτοξικότητα, δερματική τοξικότητα (εξάνθημα κλπ), καρδιοτοξικότητα, ηπατοτοξικότητα, νεφροτοξικότητα κα.
Μια τοξικότητα που δεν επηρεάζει τον οργανισμό αλλά είναι σημαντική για τον ασθενή είναι η απώλεια των μαλλιών (αλωπεκία) που προκαλείται από ορισμένα πολύ σημαντικά φάρμακα χημειοθεραπείας π.χ. ανθρακυκλίνες, ταξάνες.
Είναι επίσης σημαντικό να θυμάστε πως τα όργανα που δεν αποτελούνται από ταχέως διαιρούμενα κύτταρα, όπως του συκωτιού και των νεφρών, σπάνια επηρεάζονται από τη χημειοθεραπεία. Εξάλλου, οι γιατροί και οι νοσοκόμες σας θα παρακολουθούν προσεκτικά τις παρενέργειες αυτές, ώστε να τις αντιμετωπίζουν, για να νιώθετε καλύτερα.
Μπορούν να αντιμετωπιστούν αυτές οι παρενέργειες; Αν ναι, πώς;
Οι παρενέργειες των χημειοθεραπείας είναι κάποιες φορές ήπιες και δεν χρειάζονται αντιμετώπιση και κάποιες σπάνιες φορές σοβαρές, οπότε απαιτείται αντιμετώπιση τους με νοσηλεία είτε στο σπίτι είτε στο νοσοκομείο. Επίσης, μπορούν να προκαλέσουν αναβολή της προγραμματισμένης επόμενης χημειοθεραπείας μέχρι την αποκατάστασή τους. Η ίδια η καθυστέρηση χορήγησης του επόμενου κύκλου της χημειοθεραπείας δρα θεραπευτικά.
Σε κάθε περίπτωση είναι διαθέσιμα ισχυρότατα φάρμακα – «αντίδοτα» που συχνά δίνονται και προληπτικά. Έτσι για τη ναυτία και τον εμετό υπάρχουν τα νεώτερα αντιεμετικά και η κορτιζόνη, για την αναιμία οι μεταγγίσεις αίματος και οι ερυθροποιητίνες για τη λευκοπενία οι αυξητικοί παράγοντες των λευκών κλπ. Συνήθως δίνονται εκ των προτέρων τέτοιες οδηγίες από το θεράποντα ιατρό. Σε κάθε περίπτωση είναι υποχρέωση του θεράποντος και του αντίστοιχου κέντρου ο ασθενής να είναι ενημερωμένος για τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης ώστε να μη κινδυνεύσει η υγεία του από έλλειψη πληροφόρησης.
Για την πρόληψη της αλωπεκίας μπορεί να χρησιμοποιηθούν ειδικά παγωμένα καπέλα ή εφόσον η βιολογία του όγκου επιτρπέπει, να επιλεχθούν χημειοθεραπευτικά σχήματα που δεν προκαλούν αλωπεκία.
Τι θα πρέπει να προσέχει ο ασθενής κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας;
Ανάλογα με το είδος της χημειοθεραπείας μπορεί να συστηθούν κάποιες προφυλάξεις. Γενικά σε όλες τις χημειοθεραπείες και ειδικά στον πρώτο κύκλο, συστήνεται ο ασθενής να αποφεύγει άτομα με λοίμωξη π.χ. ιώσεις για τη περίπτωση που υπάρξει λευκοπενία (μείωση λευκών αιμοσφαιρίων που είναι υπεύθυνα για το ανοσιοποιητικό και την άμυνα του οργανισμού). Με την ίδια λογική να μην εκτίθεται σε χώρους με πολλά άτομα, όπως στις οδηγίες για τη γρίπη. Συχνά σε θεραπείες που προκαλούν ευκοιλιότητα π.χ. Xeloda, Tyverb, δίνονται ανάλογες διατροφικές οδηγίες.
Είναι σημαντικό ο ασθενής να μπορεί να διακρίνει ενδείξεις που υποδηλώνουν πιθανές τοξικότητες π.χ. αναιμία, αιμορραγία ή αιμορραγικό εξάνθημα λόγω θρομβοπενίας κλπ. Τονίζεται ότι είναι σημαντικό να έχει εκ των προτέρων δοθεί τέτοια ενημέρωση και να υπάρχει η δυνατότητα επείγουσας επαφής με το θεραπευτικό κέντρο και τους θεράποντες γιατρούς.
Πώς θα πρέπει να είναι η διατροφή του ασθενούς κατά τη διάρκεια των χημειοθεραπειών;
Γενικά η μόνη οδηγία που συστήνεται για όλες τις χημειοθεραπείες είναι η λήψη ελαφράς τροφής τη μέρα της χημειοθεραπείας και τις αμέσως επόμενες ημέρες, που μπορεί να παρουσιαστεί η ναυτία και ο εμετός.
Σε όλο τον κύκλο καλό είναι να απογεύγονται οι τροφικές ακρότητες π.χ. μεγάλη ποσότητα φαγητού με αλκοόλ κλπ. Ιδιαίτερη περίπτωση πρέπει να θεωρηθούν οι θεραπείες στις οποίες αναμένεται διάρροια π.χ. Xeloda, Tyverb. Ήδη αναφέρθηκε ότι πρέπει να δίνονται ανάλογες διατροφικές οδηγίες.
Πόσο καιρό μένουν τα φάρμακα της χημειοθεραπείας στον οργανισμό;
Πρακτικά ένα μήνα μετά τη χημειοθεραπεία δεν μπορεί να ανιχνευτεί φάρμακο στον οργανισμό και επομένως όλες οι τυχόν παρενέργειες – τοξικότητα εξαφανίζονται π.χ. αιματολογική τοξικότητα ναυτία κλπ, ή δεν επιδεινώνονται π.χ. νευροτοξικότητα. Σε αντίθετη περίπτωση σημαίνει ότι τα όργανα που επηρεάστηκαν από τη χημειοθεραπεία έχουν υποστεί κάποιο βαθμό βλάβης και χρειάζεται χρόνος για να επανέλθουν στην αρχική τους κατάσταση. Υπάρχουν και εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις επιμένουσας ή μόνιμης βλάβης, εάν η αντίστοιχη τοξικότητα δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα π.χ. καρδιοτοξικότητα.
Επηρεάζεται η γονιμότητα από την χημειοθεραπεία; Μετά από πόσο καιρό μπορεί μια γυναίκα να μείνει έγκυος;
Ναι, η γονιμότητα επηρεάζεται από τη χημειοθεραπεία παροδικά ή μόνιμα. Επίσης, επηρεάζεται και από την ορμονοθεραπεία (αναστολείς LHRH, όπως Zoladex, Arvacap κλπ). Σε καμία περίπτωση, όμως δεν μπορεί να θεωρείται η χημειοθεραπεία αντισυλληπτική μέθοδος και πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για αποφυγή εγκυμοσύνης κατά τη διάρκεια της, αλλά και για κάποιο χρονικό διάστημα μετά. Σε περίπτωση που μία ασθενής δεν έχει τεκνοποιήσει ή επιθυμεί να τεκνοποιήσει μετά την χημειοθεραπεία, συνιστάται φύλαξη ωαρίων ή ωοθηκικού ιστού.
Πέφτουν πάντα τα μαλλιά από τη χημειοθεραπεία; Πότε και γιατί γίνεται αυτό; Πότε ξαναβγαίνουν;
Το αν θα πέσουν τα μαλλιά εξαρτάται από το χημειοθεραπευτικό σχήμα που θα επιλεγεί. Στον καρκίνο του μαστού είναι πολύ συχνό. Πρώτα αρχίζει μια αραίωση των μαλλιών γύρω στη 2η με 3η εβδομάδα από την έναρξη της θεραπείας και σταδιακά πέφτουν όλο και περισσότερες τρίχες. Το 2ο μήνα έχουν συνήθως πέσει σχεδόν όλα. Αυτό γίνεται γιατί τα κύτταρα στις ρίζες των τριχών καταστρέφονται παροδικά. Μετά το τέλος της θεραπείας όλα τα μαλλιά ξαναβγαίνουν κανονικά, λαμπερά και όμορφα σαν μικρού παιδιού.
Πώς γίνεται να κρυφτεί η πτώση των μαλλιών;
Με μια καλή περούκα το πρόβλημα λύνεται εύκολα, χωρίς κανένας στο δρόμο να το αντιλαμβάνεται. Πολλές γυναίκες φορούν περούκα καθημερινά, για επαγγελματικούς λόγους, με διάφορα χτενίσματα και αποχρώσεις, χωρίς καν να κάνουν χημειοθεραπεία. Υπάρχει τεράστια ποικιλία από περούκες στην αγορά και καλύπτονται από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία. Διαλέξτε την απόχρωση και το χτένισμα με τα οποία σας γνωρίζουν οι περισσότεροι άνθρωποι και μην ντρέπεστε να κυκλοφορήσετε στο δρόμο. Να ξέρετε ότι μία στις 10 γυναίκες που συναντάτε στο δρόμο θα ζήσει κάποτε το δικό σας πρόβλημα και ότι αρκετές από αυτές το ζουν την ίδια στιγμή με σας.
Υπάρχει τρόπος να μην πέσουν τα μαλλιά;
Υπάρχει η μέθοδος της υποθερμίας του τριχωτού μέρους του κρανίου. Έχει βρεθεί ότι αν σε όλο το τριχωτό τμήμα του κεφαλιού εφαρμοστεί ένα ειδικό κράνος με συνεχή κυκλοφορία κρύου νερού ή ψυκτικού υγρού (παγωμένα καπέλα), τότε μεγάλο ποσοστό των μαλλιών μπορεί να μην πέσουν. Αυτό γίνεται γιατί τα αγγεία του τριχωτού της κεφαλής συσπώνται από το κρύο κι έτσι τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα δεν πηγαίνουν στις ρίζες των τριχών. Η εφαρμογή της μεθόδου πρέπει να αρχίζει λίγη ώρα πριν την έναρξη της ενδοφλέβιας χορήγησης της χημειοθεραπείας και να σταματάει λίγη ώρα μετά. Δεν πετυχαίνει πάντοτε 100%. Μπορεί κάποιες τούφες να πέσουν έτσι κι αλλιώς. Το κεφάλι πονάει από το κρύο, όμως τρεις στις τέσσερις γυναίκες ανέχονται την υποθερμία με σχετική άνεση. Επίσης, είναι δυνατόν, εφόσον η βιολογία του όγκου το επιτρέπει να επιλεγεί χημειοθεραπευτικό σχήμα που δεν προκαλεί αλωπεκία.