Ο έλεγχος του μαστού γίνεται αρχικά με ψηλάφηση, υπέρηχο υψηλής ανάλυσης και μαστογραφία αν η ασθενής είναι πάνω από 40 ετών .
Παλαιότερα, αν με τις παραπάνω μεθόδους ανιχνευόταν ύποπτο εύρημα – όγκος, για να διαπιστωθεί η κακοήθεια του, η ασθενής έπρεπε να υποβληθεί σε αφαίρεση του ύποπτου ευρήματος, με ολική νάρκωση (κανονικό χειρουργείο) και να γίνει, κατόπιν, ιστολογική εξέτασή του ευρήματος που αφαιρέθηκε, για να διαπιστωθεί οριστικά, εάν πρόκειται για κακοήθεια ή όχι.
Αυτή η μέθοδος είναι η λεγόμενη “ανοιχτή χειρουργική βιοψία”. Στις περισσότερες περιπτώσεις η ιστολογική εξέταση γινόταν στην διάρκεια του χειρουργείου (ταχεία βιοψία). Ο χρόνος του χειρουργείου παρατεινόταν λόγω αναμονής της ιστολογικής απάντησης. Η διάγνωση γινόταν στην διάρκεια του χειρουργείου και οι αποφάσεις λαμβάνονταν με την ασθενή “κοιμισμένη” λόγω νάρκωσης και συνεπώς μη ενημερωμένη. Σε διάγνωση κακοήθειας ο χειρουργός στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων, προχωρούσε σε ολοκλήρωση της επέμβασης με μαστεκτομή και αφαίρεση των μασχαλιαίων λεμφαδένων.
Τα τελευταία χρόνια η επιστήμη της ογκολογίας έχει προχωρήσει ραγδαία στην κατανόηση της βιολογικής συμπεριφοράς του καρκίνου και στους τρόπους αντιμετώπισής του. Έχουν αναπτυχθεί νέες χειρουργικές τεχνικές, οι οποίες έχουν αντικαταστήσει σε πολλές περιπτώσεις την ολική μαστεκτομή που γινόταν παλιότερα (π.χ ογκεκτομή, βιοψία λεμφαδένα φρουρού, ογκοπλαστική αποκατάσταση μαστού). Έχει επίσης τεκμηριωθεί η αξία της εισαγωγικής συστηματικής θεραπείας προεγχειρητικά (χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία, ορμονοθεραπεία) σε πολλές ομάδες ασθενών (τοπικά εκτεταμένοι ανεγχείρητοι όγκοι, φλεγμονώδης καρκίνος, τριπλά αρνητικοί όγκοι HER-2 θετικοί όγκοι κ.α) για καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου. Τέλος έχει γίνει ξεκάθαρη η υποχρέωση του γιατρού να ενημερώνει πλήρως την ασθενή, η οποία πλέον συμμετέχει στις θεραπευτικές αποφάσεις.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η μέθοδος της ανοιχτής χειρουργικής βιοψίας έχει πλέον εγκαταλειφθεί. Σήμερα, σε όλα τα σύγχρονα Κέντρα Μαστού του κόσμου, η μέθοδος βιοψίας που εφαρμόζεται και έχει καθιερωθεί στις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές είναι η μέθοδος της βιοψίας με κόπτουσα βελόνη – core biopsy (προσοχή: όχι παρακέντηση με λεπτή βελόνη FNA).
Πώς γίνεται η βιοψία με κόπτουσα βελόνη (core biopsy)
Με τη μέθοδο αυτή ο έλεγχος κακοήθειας ή όχι του ύποπτου όγκου (ψηλαφητού ή μη) καθώς και η πλήρης ιστολογική του διάγνωση γίνεται πολύ εύκολα και ανώδυνα. Στο ιατρείο, με υπερηχογραφική καθοδήγηση, χρησιμοποιώντας ειδικό σύστημα βιοψίας (ειδικό πιστόλι που περιέχει μία κόπτουσα βελόνη, λαμβάνονται βιοψίες – μικρά κυλινδρικά τεμάχια ιστού από το ύποπτο εύρημα, με τοπική μόνο αναισθησία του ασθενούς, χωρίς ο ασθενής να υποβληθεί σε κανονικό χειρουργείο. Η όλη διαδικασία της βιοψίας με κόπτουσα βελόνη είναι πολύ σύντομη, δεν διαρκεί περισσότερο από 10 λεπτά, είναι εντελώς ανώδυνη, δηλαδή κατά την διάρκειά της αλλά και μετά, η ασθενής δεν αισθάνεται καθόλου πόνο και δεν αφήνει κανένα σημάδι στο δέρμα του μαστού. Η ασθενής μετά τη βιοψία, μπορεί να επιστρέψει στις όποιες δραστηριότητές της αμέσως, χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα !
Κατόπιν τα ληφθέντα τμήματα ιστού υποβάλλονται σε πλήρη ιστολογική εξέταση. Επί καλοήθους ευρήματος αποφεύγεται το περιττό χειρουργείο. Σε περίπτωση ευρήματος προκαρκινικής μορφής πραγματοποιείται μικρό χειρουργείο αφαίρεσης πλήρως του ευρήματος, οπότε η ασθενής διασώζεται από κακοήθεια. Επί ιστολογικής διάγνωσης καρκινώματος, επιτυγχάνεται πλήρης ταυτοποίηση της βιολογίας του όγκου, η οποία κατευθύνει την περαιτέρω θεραπευτική αντιμετώπιση του ασθενούς.
Αξιοπιστία της μεθόδου
Η βιοψία με κόπτουσα βελόνη, είναι αξιόπιστη μέθοδος και μπορεί να αντικαταστήσει πλήρως την παλαιότερη ανοιχτή χειρουργική βιοψία. Δεν χαρακτηρίζει ένα μόρφωμα μόνο ως καλοήθες ή κακοήθες, αλλά το ταυτοποιεί πλήρως, περιγράφοντας όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προκειμένου να το αξιολογήσουμε και να σχεδιάσουμε την κατάλληλη εξατομικευμένη θεραπεία του ασθενούς. Επίσης η μέθοδος έχει ανικαταστήσει πλήρως την παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA- fine needle aspiration) που μας δίνει μόνο κύτταρα, άρα πολύ λιγότερες πληροφορίες και δεν είναι πάντα αξιόπιστη.
Ασφάλεια της μεθόδου
Η μέθοδος είναι απόλυτα ασφαλής. Δεν υπάρχει κανένας φόβος για διασπορά καρκινικών κυττάρων ή λήψη ανεπαρκούς υλικού για τη συγκεκριμένη εξέταση.
Η μέθοδος βιοψίας με κόπτουσα βελόνη (core biopsy) είναι η μέθοδος που εφαρμόζεται σήμερα και έχει καθιερωθεί στις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές σε όλα τα Κέντρα Μαστού του κόσμου, ακριβώς λόγω της ασφάλειας, της αξιοπιστίας της και της λειτουργικότητάς της.
Πλεονεκτήματα της μεθόδου:
- Η εξέταση διαρκεί περίπου 10 λεπτα.
- Δεν χρειάζεται νοσηλεία
- Είναι ανώδυνη
- Γίνεται με τοπική αναισθησία
- Ο ασθενής μετά την βιοψία επιστρέφει αμέσως στις όποιες δραστηριότητές του
- Αποφεύγονται οι περιττές χειρουργικές επεμβάσεις
- Δίνει αποτελέσματα εξίσου ασφαλή και αξιόπιστα με αυτά της ανοικτής χειρουργικής βιοψίας
- Υπερτερεί σε αξιοπιστία της μεθόδου παρακέντησης με λεπτή βελόνα FNA
- Ταυτοποιεί πλήρως το εύρημα, περιγράφοντας όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προκειμένου να αξιολογηθεί και να σχεδιαστεί η κατάλληλη εξατομικευμένη θεραπεία.
- Σε περίπτωση που το αποτέλεσμα της βιοψίας αποβεί θετικό για κακοήθεια μαστού, δίνει τη δυνατότητα και τον χρόνο στον χειρουργό να σχεδιάσει την καταλληλότερη χειρουργική ή περαιτέρω εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση του ασθενούς, σε συνεννόηση πάντα με τον ίδιο τον ασθενή
- Ολοκλήρωση της χειρουργικής αντιμετώπισης σε ένα βήμα
- Η ασθενής ενημερώνεται για τη διάγνωση και την προτεινόμενη θεραπεία πριν το χειρουργείο και όχι μετά από αυτό. Ενημερώνεται για τις θεραπευτικές επιλογές που υπάρχουν, συμμετέχει στις θεραπευτικές αποφάσεις και έχει χρόνο να συζητήσει και να επιλέξει σύγχρονες μεθόδους αποκατάστασης, με αποτέλεσμα να είναι πιο ψύχραιμη, να νιώθει πιο ήρεμη και ασφαλής.
H ίδια μέθοδος (core biopsy) εφαρμόζεται και στερεοτακτικά, υπό μαστογραφική καθοδήγηση σε συρρέουσες μικροαποτιτανώσεις.
Σε μεγάλους όγκους, στη θέση της βιοψίας τοποθετείται μέσα από το ίδιο κανάλι clip για τη σίγουρη ανεύρεση της θέσης του όγκου ειδικά μετά από neoadjuvant προεγχειρητική χημειοθεραπεία, όπου ο όγκος μετά τη χημειοθεραπεία μικραίνει αισθητά και πολλές φορές εξαφανίζεται.
Και στη διερεύνηση της μασχάλης, εφαρμόζουμε Core Biopsy για ιστολογική διερεύνηση υπερηχογραφικά ύποπτων λεμφαδένων και τοποθέτηση Clip, ιδιαίτερα όταν εφαρμόζουμε προεγχειρητική χημειοθεραπεία.
Είναι λάθος να χειρουργούνται όγκοι στο μαστό, χωρίς προηγουμένως να έχει επιβεβαιωθεί με βιοψία αν πρόκειται για καλοήθεια ή καρκίνο και χωρίς να ταυτοποιηθεί ο τύπος – βιολογία της νόσου. Είναι εντελώς διαφορετικό να ξεκινάει κάποιος να χειρουργήσει μια καλοήθη νόσο του μαστού, σε σχέση με έναν καρκίνο μαστού. Ο γιατρός που θα χειρουργήσει πρέπει από πριν να ξέρει με τι έχει νόσο να κάνει, ώστε με ένα και μόνο χειρουργείο να επιτυγχάνεται πλήρης χειρουργική θεραπεία της κακοήθειας. Παλαιότερες τακτικές, με τις οποίες η ασθενής μάθαινε τη διάγνωση μετά το χειρουργείο, μέσω ταχείας βιοψίας, χωρίς ενημέρωση, χωρίς γνώση της βιολογίας του όγκου και χωρίς προεγχειρητικό σχεδιασμό, θεωρούνται πλέον ξεπερασμένες.
Στο Κέντρο Μαστού Ρόδου, για τη μέθοδο βιοψίας με κόπτουσα βελόνη (Core Biopsy), χρησιμοποιούμε ειδικό σύστημα (πιστόλι βιοψιών) Large Core Biopsy LCB με ειδική tru-cut βελόνη βιοψίας 14G, το οποίο δίνει συμπαγείς κυλίνδρους ιστών 10-20mm x 1,4-2 mm.
Πηγή φωτογραφίας