Το υπερηχογράφημα μαστού είναι μία απλή, ανώδυνη απεικονιστική εξέταση χωρίς ακτινοβολία, απαραίτητη για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Το υπερηχογράφημα μαστού πραγματοποιείται σε ύπτια θέση με την τοποθέτηση gel στο μαστό και στη μασχαλιαία χώρα, κάνοντας κάθετη και οριζόντια συστηματική σάρωση με την χρήση ηχοβολέα υψηλής συχνότητας. Προϋπόθεση για τη σωστή εξέταση του υπερήχου αποτελεί η καλή γνώση και η εμπειρία του εξετάζοντος ειδικού ιατρού και η χρήση μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας και ανάλυσης.
Το υπερηχογράφημα ως προληπτικός έλεγχος για τον καρκίνο
Το υπερηχογράφημα μαστού είναι συμπληρωματικός έλεγχος της μαστογραφίας και της κλινικής εξέτασης, ειδικά σε ασθενείς που έχουν πυκνό αδενικό ιστό και συνεπώς σε όλες τις γυναίκες κάτω των 40 ετών. Εάν στην ψηλάφηση ή στην μαστογραφία προκύψει εύρημα μπορούμε με τη χρήση υπερήχου:
- να δούμε εάν είναι συμπαγές (π.χ. ινοαδένωμα ή κακοήθεια)
- να δούμε εάν είναι γεμάτο υγρό (π.χ. καλοήθης κύστη).
- να απεικονίσουμε τη μορφολογία του ογκιδίου και τη σχέση με τους γύρω ιστούς. Τα σύγχρονα μηχανήματα υπερήχων με την χρήση τεχνολογίας Doppler έχουν την ικανότητα να “βλέπουν” αν ο όγκος έχει αγγείωση, γεγονός που τον κατατάσσει σε πιο επικίνδυνη κατηγορία.
- να απεικονίσουμε σε τρισδιάστατη απεικόνιση το εύρημα. Τα σύγχρονα μηχανήματα υπερήχων μαστού έχουν τη δυνατότητα της τρισδιάστατης απεικόνισης (τρισδιάστατος υπέρηχος), που βοηθάει στη διαφοροδιάγνωση κάποιων ευρημάτων.
- να εξετάσουμε πολύ καλύτερα σε σχέση με την μαστογραφία πυκνούς μαστούς. Επειδή στον υπέρηχο εξετάζουμε το μαστό σε διάφορα επίπεδα και δεν επιπροβάλλονται οι ιστοί όπως στη μαστογραφία, η εξέταση αυτή είναι πιο κατάλληλη για την εξέταση του πυκνού μαστού, όπως τον βλέπουμε συνήθως σε νέες ασθενείς, από ότι η μαστογραφία.
Άρα το υπερηχογράφημα αποτελεί τη διαγνωστική μέθοδο εκλογής για γυναίκες με πυκνούς μαστούς, όπου η μαστογραφία υστερεί απεικονιστικά και για γυναίκες <40 ετών, που έχουν, λόγω ηλικίας πυκνούς μαστούς και μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου μαστού (κάτω από 50 ετών).
Πότε κάνουμε ελαστογραφία
Mία νέα τεχνική με υπερήχους, συμπληρωματική, με την οποία μπορούμε να μετρήσουμε την ελαστικότητα των ιστών του μαστού είναι η ελαστογραφία. Η εξέταση της ελαστογραφίας γίνεται κατά τη διάρκεια του υπερηχογραφήματος μαστού και μπορεί να μας αναδείξει εάν ένα ογκίδιο είναι σκληρό ή μαλακό, αποτελώντας επιπλέον ένδειξη ύποπτου μορφώματος του μαστού. Ένα ογκίδιο με αυξημένη σκληρότητα έχει αυξημένη πιθανότητα να είναι κακόηθες.
Πρέπει να τονίσουμε οτι σύμφωνα με τις σύγχρονες διεθνείς μελέτες και κατευθυντήριες οδηγίες η ελαστογραφία είναι απλώς μία υποβοηθητική μέθοδος στην υπερηχογραφική εξέταση των ευρημάτων του μαστού και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θέσει διάγνωση ή να κατηγοριοποιήσει τους όγκους του μαστού και φαίνεται ότι είναι υποδεέστερη του τρισδιάστατου υπέρηχου, οποίος δίνει περισσότερες πληροφορίες για το περίγραμμα του όγκου.
Μπορεί το υπερηχογράφημα του μαστού να αντικαταστήσει τη μαστογραφία στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού;
Η μαστογραφία και ειδικά η ψηφιακή, μπορεί να αναγνωρίσει ανωμαλίες λίγων χιλιοστών, και να ανιχνεύσει μικροαποτιτανώσεις (ασβεστώσεις), που σε κάποιες περιπτώσεις αποτελούν προστάδιο καρκίνου του μαστού.
Ωστόσο ο σύγχρονος υπέρηχος τελευταίας τεχνολογίας έχει πολλές δυνατότητες και ανταγωνίζεται την μαστογραφία, ακόμα και την ψηφιακή. Μπορεί να αναγνωρίσει αλλοιώσεις κάτω των 5 χιλιοστών, αποτιτανώσεις εντός των γαλακτοφόρων πόρων και συρρέουσες αποτατινώσεις. Επίσης διαθέτει πρόσθετες δυνατότητες που βοηθούν στη διάγνωση όπως το έγχρωμο Doppler, την ελαστογραφία, την τρισδιάστατη απεικόνιση των ευρημάτων και τον υπερηχογραφικό τομογράφο για περαιτέρω αποσαφήνιση των χαρακτηριστικών του όγκου (ψηλαφητού ή μη).
Συμπεράσματα:
- Τα αποτελέσματα, λοιπόν, του υπερηχογραφήματος εξαρτώνται σε τεράστιο βαθμό από τον χρησιμοποιούμενο τεχνολογικό εξοπλισμό και την εμπειρία του γιατρού.
- Μαστογραφία και υπερηχογράφημα είναι συμπληρωματικές μέθοδοι πρόληψης και διάγνωσης στον καρκίνο του μαστού.
Πλεονεκτήματα Υπερήχων
- Η ανύπαρκτη ακτινοβολία, που κάνει την εξέταση ακίνδυνη και επαναλήψιμη όποτε χρειαστεί και σε κάθε ηλικία. Γι αυτό το υπερηχογράφημα στο μαστό είναι εξέταση εκλογής σε νέες γυναίκες όπου δεν χρησιμοποιείται η μαστογραφία, σε γυναίκες που είναι έγκυες ή σε αυτές που θηλάζουν και σε γυναίκες με πυκνό μαστό.
- Η δυνατότητα διαχωρισμού των κύστεων από τα συμπαγή ογκίδια.
- Η δυνατότητα απεικόνισης κίνησης και αιματικής ροής από το εσωτερικό του μαστού σε πραγματικό χρόνο
- Είναι η διαγνωστική μέθοδος εκλογής για γυναίκες <40 ετών ή για γυναίκες με πυκνό μαστό.
Το Κέντρο Μαστού Ρόδου, διαθέτει υπέρηχο GE Voluson E10 ET 2019, τελευταίας τεχνολογίας, ο οποιος:
- ανιχνεύει ευρήματα <5 χιλιοστών
- εντοπίζει αποτιτανώσεις εντός των γαλακτοφόρων πόρων
- εντοπίζει συρρέουσες αποτιτανώσεις
- διαθέτει έγχρωμο Doppler
- διαθέτει ελαστογραφία
- διαθέτει 3D απεικόνιση
- διαθέτει ενσωματωμένο υπερηχογραφικό τομογράφο για περαιτέρω αποσαφήνιση των χαρακτηριστικών του όγκου (ψηλαφητού ή μη).
Φωτογραφικό Υλικό Υπερήχων Καρκίνου του Μαστού- Αρχείο Δρ. Ειρήνης Αγγελίδου, Δ/ντριας Κέντρου Μαστού Ρόδου
1)Υπερηχογραφική Εικόνα In Situ Καρκίνου Μαστού
2) Υπερηχογραφική Εικόνα Καρκίνου Μαστού – Ελαστογραφία
3)Υπερηχογραφική Εικόνα In Situ Καρκίνου Μαστού – 3D με διηθητικό στοιχείο
4) Υπερηχογραφική απεικόνιση CA Μαστού Προεγχειρητικά – 3D
5)Υπερηχογραφικά Ύποπτοι Μασχαλιαίοι Λεμφαδένες